Şamaxı rayonu (Shamakhi District) Şəhər haqqında ətraflı məlumat

Şamaxı Rayonu Haqqında Məlumat

Şamaxı Azərbaycanın şimal-qərbində yerləşən şəhərdir. Azərbaycanın Şamaxı rayonunun inzibati mərkəzidir. Şəhər Azərbaycanın paytaxtı Bakıdan 122 kilometr aralıda yerləşir. Şamaxı tarixi-mədəni sərvətləri ilə seçilən şəhərdir. Şəhərin ən əhəmiyyətli turistik yerlərindən biri Şamaxı Tarix-Mədəniyyət Qoruğudur. Bu qoruq 2008-ci ildə YUNESKO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilmişdir. Şamaxı həm də tarixi məscidləri, mağaraları, muzeyləri və köhnə evləri ilə məşhurdur. Şamaxının iqlimi kontinental iqlimin təsiri altındadır. Yay ayları isti və quraq, qış ayları isə soyuq və qarlı keçir. Şəhərdə əkinçilik və heyvandarlıq geniş yayılmışdır. Xüsusilə üzüm, şaftalı, alma, qoz kimi meyvə və qoz-fındıq yetişdirilir. Şamaxı həm də mədəni tədbirlərlə tanınır. Hər il şəhərdə keçirilən Şamaxı Muğam Festivalı Azərbaycan musiqisinin ən mühüm hadisələrindən biridir. Bundan əlavə, Şamaxı Azərbaycanda məşhur olan xalçaçılıq və əl işləri ilə məşhurdur. Şamaxı tarixi-mədəni irsi, təbii gözəllikləri və ənənəvi həyat tərzi ilə ziyarətçilər üçün maraqlı bir məkandır.

Yerləşdiyi yer və coğrafiya haqqında məlumat

Şamaxı Azərbaycanın mərkəzi hissəsində yerləşən şəhərdir. Azərbaycan şəhəridir. Coğrafi cəhətdən Cənubi Qafqazın dağlıq rayonları arasında yerləşir. Şəhər Şirvan çayının qərb sahilində, Qafqaz dağlarının ətəyində yerləşir. Şamaxının hündürlüyü 500-1000 metr arasında dəyişir. Şəhər dağlıq və əngəlli relyefə malikdir. Qafqaz dağlarının qərb yamaclarına qədər uzanan Şamaxı dağlıq rayonların ortasında yerləşir. Buna görə də şəhərin ətrafında çoxlu dağlar və təpələr var. İqlim baxımından Şamaxı rayonu tipik kontinental iqlimə malikdir. Yayı isti və quraq, qışı isə soyuq və qarlı olur. Orta illik yağıntı 400-600 mm arasında dəyişir. Şamaxı tarixi və mədəniyyəti ilə zəngin şəhərdir. Şəhərdə çoxlu tarixi binalar, məscidlər, mədrəsələr və məqbərələr var. Bundan əlavə, Şamaxı rayonu həm də təbii gözəllikləri ilə məşhurdur. Şəhərin dağlıq ərazilərində trekking və təbiət gəzintilərinə çıxa, ətrafdakı göl və çaylara gedərək təbiətdən həzz ala bilərsiniz. Şamaxı Azərbaycanın tarixi-mədəni irsinə malik mühüm şəhərdir və coğrafi mövqeyi ilə diqqəti cəlb edir.

Tarix Haqqında Məlumat

Şamaxı Azərbaycanın şimal-qərbində yerləşən rayondur. Şəhər Azərbaycanın ən qədim yeridir İqtisadi rayonlardan biri hesab olunur və tarix boyu mühüm mədəniyyət və ticarət mərkəzi olmuşdur. Şamaxının tarixi e.ə. 5-ci əsrə aiddir. Makedoniyalı İskəndərin Fars imperiyasını fəth etməsindən sonra şəhər Makedoniya imperiyasının tərkibinə daxil oldu. Daha sonra Sasani İmperiyası, Ərəblər, Səlcuqlar, Monqollar və Səfəvilər kimi müxtəlif sivilizasiyaların hakimiyyəti altına keçdi. Şamaxının orta əsrlərdə İpək Yolu üzərində strateji mövqeyə malik olması şəhərin çiçəklənməsini daha da artırırdı. Şəhər incəsənət, ədəbiyyat, musiqi və elm kimi müxtəlif sahələrdə böyük irəliləyişlər əldə etmişdir. Eyni zamanda, Şamaxıda müasirləşmə prosesinə rəhbərlik edən Azərbaycanın ilk mətbəəsi və qəzeti fəaliyyət göstərirdi. Bununla belə, Şamaxı tarixi boyu çoxlu fəlakətlərə məruz qalıb. 19-cu əsrdə Rusiya İmperiyasının Azərbaycanı fəth etməsi ilə şəhər Rusiyanın hakimiyyəti altına keçdi. 1859-cu ildə şəhərdə böyük bir zəlzələ baş verdi və şəhər əsasən dağıldı. Sonra 1902-ci ildə yanğın şəhəri yenidən viran etdi. Şamaxı XX əsrdə Sovet İttifaqı dövründə mühüm mədəniyyət mərkəzi olaraq qalmışdır. Şəhər çoxlu rəssamlar, yazıçılar və musiqiçilər yetişdirmişdir. Lakin Azərbaycanın müstəqillik qazanması ilə Şamaxının əhəmiyyəti azaldı və daha çox turizm məkanına çevrildi. Bu gün Şamaxı tarixi-mədəni irsi ilə məşhurdur. Şəhərdəki tarixi tikililər arasında Cuma məscidi, Giriş qapısı və Şamaxı qalası kimi mühüm tikililər var. Şamaxı həm də təbii gözəllikləri ilə məşhurdur, xüsusən Göygöl və Mərəzə gölü kimi təbiət qoruqlarına ev sahibliyi edir.

Turistik yerlər

Şamaxı Azərbaycanın şimal-qərbində, Böyük Qafqaz dağlarının ətəyində yerləşən şəhərdir. Tarixi-mədəni sərvətləri ilə məşhur olan Şamaxı turistlər üçün cəlbedici məkandır. Şamaxıda ziyarət edə biləcəyiniz bəzi turistik yerləri təqdim edirik:

1. Şamaxı Tarix Muzeyi: Şəhərin mərkəzində yerləşən bu muzey Şamaxının tarixi və mədəni irsini nümayiş etdirir. Muzeydə qədim eksponatlar, əl işi xalçalar, ənənəvi geyimlər və digər tarixi əşyalar var.

2. Cuma məscidi: 8-ci əsrdə tikilmiş bu məscid Şamaxının ən qədim və mühüm tikililərindən biridir. Məscidin memarlıq dizaynı və dekorasiyası kifayət qədər təsir edicidir.

3. Şamaxı mağarası: Şəhərin yaxınlığında yerləşən bu mağara turistlər üçün məşhur təbiət məkanıdır. İçəridəki göllər, stalaktitlər və stalaqmitlər olduqca təsir edicidir.

4. Şamaxı Astrofizika Rəsədxanası: Şamaxı Azərbaycanın ən mühüm yerlərindən biridir. Həsrətli evlərdən birinin evidir. Rəsədxana astronomiya həvəskarları üçün cazibədir və gecə səmasını öyrənmək üçün ideal yerdə yerləşir.

5. Şamaxı Atəş məbədi: Şamaxıda yerləşən bu məbəd zərdüştilik inancının müqəddəs yerlərindən biridir. Məbəd şəhərin kənarında yerləşir və tarixi və dini əhəmiyyətə malikdir.

6. Kültəpə qalası: Şəhərin yaxınlığında yerləşən bu qala orta əsrlərə aid bir quruluşdur. Qala Şamaxının tarixi müdafiə sisteminin bir hissəsi kimi istifadə edilmişdir. Bu turistik yerlərdən başqa, Şamaxı təbii gözəllikləri, dağ mənzərələri və ənənəvi Azərbaycan mədəniyyəti ilə də məşhurdur. Şamaxıya səyahət edərkən siz bu turistik yerlərə baş çəkə, şəhərin tarixi, mədəniyyəti və təbiəti ilə tanış ola bilərsiniz.

Qida Mədəniyyəti

Şamaxı Azərbaycanın şimal-qərbində yerləşən şəhərdir. Tarixi və mədəni irsi ilə yanaşı, şəhər zəngin kulinariya mədəniyyətinə malikdir. Şamaxı bölgəsinə xas olan bəzi yeməkləri təqdim edirik:

1. Plov: Azərbaycanın ənənəvi yeməklərindən olan plov Şamaxı rayonunda da məşhurdur. Bu yemək düyü, ət (adətən qoyun əti), yerkökü, soğan və ədviyyatlarla hazırlanır. Çox vaxt toylarda və xüsusi tədbirlərdə verilir.

2. Dolma: Dolma Şamaxı rayonunda tez-tez yeyilən yeməkdir. İçlik hazırlamaq üçün adətən üzüm yarpağı, balqabaq, bibər və ya kələm istifadə olunur. İçlik kimi düyü, qiymə, soğan, cəfəri və ədviyyatlardan istifadə edilir.

3. Kələm rulonları: Kələm rulonları Şamaxı rayonunda da çox məşhurdur. Kələmlər adətən qiymə ət, düyü, soğan və ədviyyatlarla doldurulur və sonra qaynar suda bişirilir.

4. Şiş kabab: Şamaxı rayonunda ət yeməkləri də çox yayılmışdır. Şiş kabab əvvəlcədən marinad edilmiş ət parçaları şişlərə yapışdırılaraq odda və ya manqalda bişirilərək hazırlanır. Kabab adətən quzu və ya mal ətindən hazırlanır.

5. Paxlava: Şamaxı rayonunda desert kimi paxlavaya üstünlük verilir. Paxlava, nazik təbəqələrlə açılan xəmirə qoz, badam və ya fıstıq, şəkər siropu əlavə edilərək hazırlanan paxlava növüdür. Bunlar Şamaxı bölgəsinə xas olan bəzi yeməklərdən yalnız bir neçə nümunədir. Şəhərdə daha çox ənənəvi yeməklər var və onların hər biri bölgənin zəngin kulinariya mədəniyyətinin bir hissəsidir.

Əyləncə və gecə həyatı

Şamaxı Azərbaycanın Şirvan rayonunda yerləşən şəhərdir. Şəhər tarixi və mədəni irsi ilə məşhurdur. Əyləncə və gecə həyatı baxımından daha sakit bir şəhər olduğunu söyləyə bilərik. Şamaxıda gecələdi e-həyat adətən restoranlar, kafelər və çay evləri ətrafında fırlanır. Şəhərdə bir neçə gecə klubu və ya bar ola bilər, lakin bu yerlərə ümumiyyətlə yerli əhali üstünlük verir və turistlər üçün məhdud ola bilər. Şəhərin restoranları əsasən ənənəvi Azərbaycan mətbəxinə üstünlük verir. Burada dadlı kabablar, plovlar, tərəvəz dolması və digər yerli yeməklər tapa bilərsiniz. Siz həmçinin çay evlərində ənənəvi Azərbaycan çayı içə və yerli desertlərdən dada bilərsiniz. Şamaxıda gecə saatlarına qədər açıq yerlərin sayı məhduddur. Restoran və kafelər adətən axşam saatlarında məşğul olur, lakin gecə gec saatlarda sakitləşir. Şamaxıda gecə həyatından çox tarixi və mədəni yerləri araşdırmaq üçün daha çox imkan tapa bilərsiniz. Şəhərdəki tarixi məscidləri, sarayları və muzeyləri ziyarət etmək olar. Siz həmçinin Şamaxı dağına qalxıb şəhərin panoramik mənzərəsini seyr edə bilərsiniz. Şamaxıda daha canlı gecə həyatı axtarırsınızsa, paytaxt Bakıya getmək daha yaxşı seçim ola bilər. Bakı Azərbaycanın ən böyük şəhəridir və gecə həyatı ilə məşhurdur. Burada gecə klubları, barlar, restoranlar və kafelər var. Həmçinin dəniz kənarında yerləşən Dənizkənarı Park gecə gəzintiləri və istirahət fəaliyyətləri üçün məşhur yerdir. Ümumiləşdirsək, Şamaxı tarixi-mədəni irsi ilə seçilən, əyləncə və gecə həyatı baxımından sakit ab-havaya malik şəhərdir. Daha canlı gecə həyatı yaşamaq üçün paytaxt Bakıya getmək daha məqsədəuyğun ola bilər.

İqtisadi Məlumat

Azərbaycanın Şamaxı rayonu ölkənin qərb hissəsində yerləşir. Şəhər iqtisadi cəhətdən kənd təsərrüfatı, sənaye və turizm kimi sektorlara əsaslanır. Kənd təsərrüfatı Şamaxı iqtisadiyyatının əsas hissəsini təşkil edir. Rayonda taxılçılıq, üzümçülük, tərəvəzçilik, meyvəçilik və heyvandarlıq kimi kənd təsərrüfatı işləri intensiv şəkildə həyata keçirilir. Şamaxı münbit torpağı və iqlimi sayəsində kənd təsərrüfatı istehsalı sahəsində mühüm potensiala malikdir. Şamaxının iqtisadiyyatında sənaye sahəsi də mühüm yer tutur. Şəhərdəki sənaye obyektləri qida emalı, toxuculuq, tikinti materialları istehsalı, ağac emalı və mebel istehsalı kimi müxtəlif sahələrdə fəaliyyət göstərir. Şamaxının da mədən potensialı var və rayonda karxanalar var. Turizm Şamaxı iqtisadiyyatında getdikcə daha vacib sahədir. Şəhər öz tarixi və mədəni irsi ilə turistləri cəlb edir. Şamaxının tarixi yerləri arasında Cuma məscidi, İmarət məscidi, Şamaxı qalası və Şamaxı Tarix Muzeyi kimi mühüm tikililər var. Bundan əlavə, Şamaxı həm də təbii gözəllikləri ilə məşhurdur. Şəhərdəki dağlar, meşələr, göllər və təbiət parkları təbiət turizmi üçün ideal şərait yaradır. Şamaxı rayonunun iqtisadiyyatı kənd təsərrüfatı, sənaye və turizm sektorlarının birləşməsi ilə dəstəklənir. Bu sahələr rayonun məşğulluğunu artırır, gəlir mənbələri yaradır və rayon iqtisadiyyatını inkişaf etdirir.