Tarix: 2023-09-11 / Ölkələr

Özbəkistan (Uzbekistan) Haqqında ətraflı məlumat

iso2 Kodu = UZ
iso3 Kodu = UZB
Telefon Kodu = 998
Kapital = Tashkent
Valyuta Kodu = UZS
Valyuta = Uzbekistani soʻm
Tld. Domain Genişlənməsi = .uz
Region = Asia
Milliyyət = Uzbekistani, Uzbek

Özbəkistan Haqqında Məlumat

Özbəkistan Mərkəzi Asiyada yerləşən bir ölkədir. Qazaxıstan, Türkmənistan, Tacikistan, Əfqanıstan və Türkiyə kimi ölkələrlə qonşudur. Paytaxtı Daşkənddir. Özbəkistan tarixi və mədəni sərvətləri ilə məşhurdur. Ölkə ərazisində sivilizasiyanın çoxlu izləri var. İpək Yolunun mühüm dayanacaqlarından biri olan bu bölgə tarix boyu müxtəlif mədəniyyətlərin təsiri altında olmuşdur. Özbəkistan müstəqilliyini 1991-ci ildə Sovet İttifaqının dağılmasından sonra əldə edib. Ölkə müstəqillik əldə etdikdən sonra iqtisadi və siyasi islahatlar apararaq inkişaf prosesinə qədəm qoydu. Özbəkistanın kənd təsərrüfatı və mədənçıxarma kimi sektorlarda əhəmiyyətli resursları var. Ölkənin ən mühüm turizm mərkəzlərindən biri Səmərqənddir. Səmərqənd Teymurilər İmperiyasının paytaxtı kimi tanınır və tarixi tikililəri ilə məşhurdur. Buxara, Xivə və Xiva kimi digər tarixi şəhərlər də ziyarətçilərin diqqətini cəlb edir. Bu şəhərlərdəki məscidlər, mədrəsələr və məqbərələr İslam memarlığının mühüm nümunələrini təqdim edir. Özbəkistan mətbəxi də məşhurdur. Plov, köftə, şorba və ət xörəkləri kimi ənənəvi dadlar ölkənin kulinariya mədəniyyətini əks etdirir. Yerli əl işləri də diqqəti cəlb edir. Əllə toxunmuş xalçalar, keramika məmulatları, ənənəvi geyimlər kimi məhsullar turistlərin diqqətini xüsusilə cəlb edir. Özbəkistan turizm potensialı və tarixi zənginliyi ilə getdikcə daha çox turist cəlb edir. Ölkə son illərdə aparılan turizm və infrastruktur işləri ilə turistlərin rahat səyahət etməsinə şərait yaradır. Bu, ölkə iqtisadiyyatına mühüm töhfə verir. Özbəkistan Mərkəzi Asiyada yerləşən dövlətdir. 2021-ci ilə qədər onun əhalisi təxminən 34 milyon nəfərdir. Ölkədə əhalinin sıxlığı hər kvadrat kilometrə təxminən 76 nəfər hesablanır. Özü Bekistan əhalisi ümumiyyətlə gənc struktura malikdir. Orta yaş həddi 31,6 ildir və əhalinin təxminən 66%-i 25 yaşdan aşağıdır. Ölkənin paytaxtı Daşkənd ən sıx məskunlaşan şəhərdir və əhalinin əksəriyyəti burada yaşayır. Özbəkistanın əhalisinin strukturu etnik cəhətdən müxtəlifdir. Özbəklər ölkənin ən böyük etnik qrupudur və əhalinin təxminən 84%-ni təşkil edir. Ruslar, taciklər, qazaxlar, qaraqalpaqlar, türkmənlər və digər etnik qruplar da ölkədə yaşayan azlıqlardır. Ölkədə əhalinin artım tempi aşağıdır və doğum səviyyəsi ilə ölüm nisbəti arasında nisbətən kiçik fərq var. Özbəkistanda ümumilikdə kənd yerlərindən şəhərlərə miqrasiya tendensiyası müşahidə olunur. Özbəkistanın əhali strukturuna miqrasiya və təhsil, o cümlədən kənd təsərrüfatı və xidmət sektorunda məşğulluq kimi amillər təsir edir. Ölkənin demoqrafik strukturu iqtisadi, sosial və mədəni amillərlə birlikdə qiymətləndirilməlidir.

Paytaxt haqqında məlumat

Daşkənd Özbəkistanın paytaxtı və ən böyük şəhəridir. Özbəkistanın şərqində yerləşən şəhər ölkənin iqtisadi, siyasi və mədəni mərkəzidir. Daşkənd tarixi İpək Yolu üzərində yerləşdiyinə görə tarix boyu mühüm ticarət və mədəniyyət mərkəzi olmuşdur. Daşkənd müxtəlif etnik qrupların və mədəniyyətlərin birləşdiyi şəhərdir. Şəhərdə özbək, rus, tatar, qazax, qırğız və başqa Orta Asiya xalqları yaşayır. Buna görə də Daşkənddə müxtəlif mədəni tədbirlər, festivallar və qastronomik təcrübələr mövcuddur. Şəhərdə görülməyə dəyər çoxlu turistik yerlər var. Daşkəndin ən məşhur turistik yerlərindən biri Müstəqillik Meydanıdır. Bu meydan Özbəkistanın müstəqilliyini simvollaşdırır və onun ətrafında çoxlu tarixi və müasir tikililər var. Daşkənddə tarixi abidələr, muzeylər, məscidlər və parklar da var. Şəhərdəki Kükəldaş mədrəsəsi, Barak Xan mədrəsəsi və Tillya Şeyx məscidi kimi tarixi tikililər ziyarətçilərin diqqətini çəkən yerlərdir. Bundan əlavə, Daşkənd Nəbatat Bağı və Əmir Teymur Parkı kimi yaşıllıqlar şəhərdə istirahət etmək və təbiətdən həzz almaq üçün ideal yerlərdir. Daşkənd həm də müasir ticarət mərkəzləri, restoranları, kafeləri və gecə həyatı ilə məşhurdur. Şəhərdəki Çorsu bazarı və Daşkənd şəhəri kimi ticarət mərkəzləri ziyarətçilərə ənənəvi əl işləri, ədviyyatlar, tekstil və digər yerli məhsulların geniş seçimini təklif edir. Daşkənd Beynəlxalq Hava Limanı Daşkəndə səyahət üçün istifadə olunur. Şəhərdaxili nəqliyyat metro, avtobus, tramvay və taksi kimi müxtəlif variantlarla təmin edilir. Daşkənd Mərkəzi Asiyanın ən mühüm şəhərlərindən biridir və ziyarətçilərə tarixi və mədəni zənginliyi ilə unudulmaz təcrübə təqdim edir.

UZS Haqqında Məlumat

Özbəkistanın pul vahidi Özbəkistan somudur (UZS). Özbəkistan somu 1993-cü ildə sovet rublunu əvəzləyərək istifadə olunmağa başladı. Pul vahidinə 1, 3, 5, 10, 25, 50 və 100 somluq əskinaslar və 1, 5, 10, 25, 50 və 100 somluq sikkələr daxildir. Özbəkistan somu dollara qarşı sərbəst üzən rejimə tabedir və valyuta bazarında sərbəst şəkildə alına və satıla bilər. Nağd pul Özbəkistanda ən çox yayılmış ödəniş üsuludur, lakin son illərdə rəqəmsal ödənişlər də populyarlıq qazanır. Özbəkistan somu ölkədəki inflyasiya tempindən və valyuta bazarındakı dalğalanmalardan asılı olaraq dəyər itirməyə meylli ola bilər. Bu səbəbdən, ziyarətçilər səyahət edərkən çox vaxt dollar və ya avro kimi daha ümumi və sabit valyutaları seçirlər. Özbəkistanda valyutadəyişmə məntəqələri və banklar xarici valyutaları soma çevirə bilərlər. Özbəkistanda kredit və debet kartlarından istifadə adi hal deyil. Səyahətçilər nağd pul aparmağa üstünlük verirlər. Bununla belə, böyük otellər, restoranlar və bəzi turistik yerlər kredit kartlarını qəbul edir. Səyahət etməyi planlaşdırdığınız ərazidə əvvəlcədən ödəmə üsullarını araşdırmaq vacibdir.

Tarixi yerlər

Özbəkistan Mərkəzi Asiyada yerləşən və zəngin tarixə malik ölkədir. İpək Yolunun mühüm tranzit nöqtəsi olduğu üçün ölkədə çoxlu tarixi və mədəni irs var. Özbəkistanda görməli olduğunuz bəzi tarixi yerləri təqdim edirik:

1. Xivə: Özbəkistanın qərbində yerləşən bu qədim şəhər Orta Asiyanın ən qədim və ən yaxşı qorunub saxlanmış şəhərlərindən biridir. Xivə 1993-cü ildə YUNESKO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilib.

2. Buxara: Buxara Orta Asiyanın ən qədim yaşayış məskənlərindən biridir və tarixi faktura ilə məşhurdur. Şəhərdəki tarixi məscidlər, mədrəsələr, saraylar və bazarlar orta əsr İslam memarlığının mühüm nümunələrini təqdim edir.

3. Səmərqənd: Səmərqənd Özbəkistanın ən böyük şəhərlərindən biridir və Teymurilər İmperiyasının paytaxtı kimi fəaliyyət göstərmişdir. Şəhərdəki Registan meydanı, Şah-i Zində türbəsi və Bibi Xanım məscidi kimi mühüm tarixi tikililər ziyarətçilərin diqqətini çəkir.

4. Daşkənd: Özbəkistanın paytaxtı Daşkənd müasir tikililəri və muzeyləri ilə yanaşı, tarixi yerləri ilə də məşhurdur. Tarix və mədəniyyət həvəskarları üçün şəhərdəki Xast İmam meydanı, Kükeldaş mədrəsəsi və Daşkənd muzeyi kimi yerləri ziyarət etmək olar.

5. Xivə: Xivə Özbəkistanın qərbində yerləşən və tarixi faktura ilə məşhur olan şəhərdir. Şəhərdəki İç qala, İç qala, Cümə məscidi, Taş Hövli sarayı kimi yerlər Orta Asiyanın tarixini və mədəniyyətini əks etdirir. Bu tarixi yerlər Özbəkistanın zəngin tarixini və mədəniyyətini araşdırmaq üçün ziyarət edilməli vacib yerlərdir. Hər birinin özünəməxsus atmosferi və tarixi əhəmiyyəti var.

Qida Mədəniyyəti

Özbəkistan mətbəxi Mərkəzi Asiyanın zəngin mədəni irsinin bir çox ləzzətlərini özündə birləşdirir. Bu mətbəxin əsas xüsusiyyətləri ət və düyü əsaslı xörəklər, ədviyyatlarla zənginləşdirilmiş ləzzətlər və müxtəlif çörək növləridir. Özbəkistanın məşhur yeməklərindən bəzilərini təqdim edirik:

1. Plov: Özbəkistanın milli yeməyi, plov düyü, ət (adətən qoyun əti), yerkökü, soğan və ədviyyatlar birləşdirilərək hazırlanan plov yeməyidir. Plov müxtəlif ət və tərəvəzlərlə hazırlana bilər və tez-tez toylarda, bayramlarda və xüsusi tədbirlərdə verilir.

2. Mantı: Mantı ətlə doldurulmuş xəmir parçalarından ibarət türk mətbəxinin yeməyidir. Özbəkistanda da məşhur olan mantı adətən qiymə, soğan və ədviyyatlarla doldurulur. Bu doldurulmuş xəmir parçaları buxarda hazırlanır və tez-tez qatıq və ya ərinmiş yağ ilə verilir.

3. Şaşlıq: Şaşlıq quzu və ya mal ətindən hazırlanan şiş kabab deməkdir. Ət parçaları əvvəlcədən marinadlanır və sonra kömürdə və ya qrildə bişirilir. Şaşlıq adətən soğan, pomidor, bibər kimi tərəvəzlərlə verilir.

4. Lağman: Lağman müxtəlif tərəvəz, ət (adətən qoyun əti) və əriştə ilə hazırlanan şorba və ya əriştə yeməyidir. Lagman ədviyyatlarla zənginləşdirilir və adətən acı bibər sousu ilə verilir.

5. Somsa: Somsa, xəmirə ət (adətən qiymə), soğan və ədviyyatlarla doldurulmuş üçbucaqlı və ya dairəvi xəmir növüdür. Somsa bişmiş və ya qızardılmış və tez-tez qəlyanaltı və ya əsas yemək kimi istehlak olunur.

6. Qeyri: Özbəkistan mətbəxinin əvəzolunmaz hissəsi olan ənənəvi özbək çörəkləri deyil. Daş sobalarda bişirilən yumru və yastı çörəkdir. Bu çörəklər çox vaxt plov və ya ət yeməkləri ilə verilir. Özbəkistan mətbəxi zəngin və müxtəlif ləzzətlər təklif edən mətbəxdir. bu yemək er Özbək mədəniyyətinin bir hissəsidir və ənənəvi reseptlər və üsullarla hazırlanır. Özbək mətbəxi Mərkəzi Asiyada özünəməxsus yer tutur və ziyarətçilərə unikal dad təcrübəsi təqdim edir.

Əyləncə və Gecə Həyatı

Özbəkistan Mərkəzi Asiyada yerləşən bir ölkədir və turistlər üçün çoxlu əyləncə və gecə həyatı variantları təklif edir. Paytaxt Daşkənd ölkənin ən böyük və canlı şəhərlərindən biridir və gecə həyatı üçün müxtəlif seçimlərə malikdir. Daşkənddə çoxlu restoranlar, barlar, gecə klubları və kafelər var. Bu məkanlar tez-tez yerli və beynəlxalq musiqi ifa edir və canlı ifalar təklif edir. Bundan əlavə, bəzi gecə klubları və barlar DJ-lərin musiqi ifa etdiyi rəqs üçün ideal yerlərdir. Daşkənddə çoxlu teatrlar, kinoteatrlar və konsert salonları da var. Bu məkanlarda yerli və beynəlxalq sənətçilərin çıxışları keçirilir. Özbəkistanda keçirilən festivallar da əyləncə və gecə həyatının mühüm tərkib hissəsidir. Məsələn, Daşkənd Beynəlxalq Film Festivalı, Daşkənd Caz Festivalı, Beynəlxalq Xalq Musiqisi Festivalı kimi tədbirlər təşkil olunur. Özbəkistanın digər mühüm turizm şəhərləri olan Buxara və Xivədə də əyləncə və gecə həyatı variantları var. Bu şəhərlərdə tarixi yerlər, restoranlar, kafelər və bəzi gecə klubları var. Lakin Özbəkistanın gecə həyatı bəzi digər ölkələrin gecə həyatı kimi inkişaf etməyib. Alkoqollu içkilərin satışı və istehlakı müəyyən saatlarda məhdudlaşdırıla bilər və bəzi yerlərdə spirtli içkilər təqdim olunmaya bilər. Ölkədə gecə həyatına da xüsusi məhdudiyyətlər qoyula bilər. Özbəkistana səyahət edən turistlər gecə həyatı haqqında ən aktual məlumatları yerli turizm ofislərindən və ya otellərdən əldə edə bilərlər. Bundan əlavə, səyahət etməzdən əvvəl ölkənin mədəni və sosial normalarını nəzərə almaq vacibdir.

Həyat Mədəniyyəti

Özbəkistan Mərkəzi Asiyada zəngin mədəni irsə malik ölkədir. Özbəkistan əsrlər boyu müxtəlif sivilizasiyaların təsiri altında olub və bu, onun adət-ənənələrində özünü göstərir. Özbəkistanda ailə cəmiyyətin əsas vahidi hesab olunur və ailə dəyərləri çox önəmlidir. Ailələr çox vaxt böyük və çox nəsildən ibarətdir. Ailə böyüklərinə hörmət etmək, itaət etmək və onlara dəstək olmaq vacibdir. Ailə ağsaqqalları ilə məsləhətləşmədən mühüm qərarlar qəbul etmək yolverilməzdir. Özbəkistanda ənənəvi geyim mühüm yer tutur. Kişilər adətən “kaftan” adlanan uzun gödəkçələr, “qalpaq” adlanan qırmızı papaqlar və “çapkan” adlı uzun palto geyinirlər. Qadınlar ümumiyyətlə rəngli və naxışlı parçalardan tikilmiş “kurtka” adlanan geyimlərə üstünlük verirlər. Başlarını örtmək üçün “yaşmaq” adlanan örtük növündən istifadə edirlər. Özbəkistanda yemək mədəniyyəti də çox zəngindir. Plov, şorba, ət xörəkləri, mantı, samsa kimi ləzzətli yeməklər məşhurdur. Özbək mətbəxində ədviyyatlar da mühüm yer tutur. Ənənəvi özbək yeməyi olan “plov” düyü, ət, yerkökü və soğan bişirilərək hazırlanan plov növüdür. Özbəkistanda toylar mühüm sosial hadisələrdir. Toylar adətən ailə və dostların böyük bir toplantısı ilə qeyd olunur. Toylara ənənəvi rəqslər, musiqi və mərasimlər daxildir. Özbəkistanda toylar adətən üç gün davam edir və zəngin yemək verilir. Özbəkistanda əl işləri də önəmlidir. Toxuculuq, keramika və ağac üzərində oyma kimi əl işləri geniş yayılmışdır. Buxara və Xivə kimi şəhərlərdə əl istehsalı məhsulların satıldığı ənənəvi bazarlar var. Özbəkistanda din insanların gündəlik həyatının mühüm hissəsidir. İslam dininə mənsub olan özbəklər məscidlərə gedir, ibadət edir, dini bayramları qeyd edirlər. Onlar bu məsələyə böyük diqqət yetirirlər. Özbəkistanın adət-ənənələri zəngin mədəni irsə malik bu ölkənin unikallığını əks etdirir. Ailə dəyərləri, ənənəvi geyimlər, yemək mədəniyyəti, toylar və əl işləri kimi elementlər Özbəkistanın mədəni kimliyinin bir hissəsidir.

İqtisadi məlumat

Özbəkistan Mərkəzi Asiyada yerləşən ölkədir. bir ölkə və onun iqtisadiyyatı kənd təsərrüfatına, təbii ehtiyatlara və sənayeyə əsaslanır. Ölkənin kənd təsərrüfatı sektoru mühüm yer tutur və pambıq, buğda, tərəvəz, meyvə, tütün kimi məhsullar yetişdirilir. Özbəkistanın ixracında pambıq istehsalı mühüm yer tutur. Təbii ehtiyatlarla zəngin olan Özbəkistanın qızıl, qaz, neft, uran, kömür kimi ehtiyatları var. Bu resurslar ölkənin sənaye sektorunu dəstəkləyir. Özbəkistanın sənaye sektorunda tekstil, kimya, metal emalı, qida emalı və avtomobil sənayesi kimi sahələr diqqəti cəlb edir. Son illər Özbəkistan iqtisadiyyatını şaxələndirmək və özəlləşdirmələri həyata keçirmək üçün islahatlar həyata keçirib. Xarici investisiyaların təşviqi və biznes mühitinin yaxşılaşdırılması istiqamətində mühüm addımlar atılıb. Bundan əlavə, kənd təsərrüfatı sektorunda modernləşdirmə və texnoloji inkişaflar da dəstəklənir. Özbəkistanın iqtisadiyyatı regionun digər Mərkəzi Asiya ölkələri ilə müqayisədə daha inkişaf etmişdir. Bununla belə, hələ də bəzi çətinliklərlə üzləşir, xüsusilə işsizlik və yoxsulluq kimi sosial problemlər mühüm məsələdir. Ölkə iqtisadi artım və inkişaf məqsədlərinə uyğun olaraq islahatları davam etdirir.

Yaşayış Xərcləri

🍱 Nahar Menyu	4,55$
🥂 Restoranda nahar, 2 üçün	29.9$
🥪 Fast food yeməyi, ekviv. McDonald's	$3.24
🍻 Pivə pubda, 0,5 L və ya 16 fl oz	1,23$
☕ Kapuçino	$1.57
🥤 Pepsi / Kola, 0,5 L və ya 16,9 fl oz	0,58$
🏙️ Şəhərin mərkəzində 1 otaqlı mənzil, 40 m2 və ya 430 ft2	385$
🏡 Ucuz 1 otaqlı mənzil, 40 m2 və ya 430 ft2	248$
🏙️ Şəhərin mərkəzində 3 otaqlı mənzil, 80 m2 və ya 860 ft2	661$
🏡 Ucuz 3 otaqlı mənzil, 80 m2 və ya 860 ft2	420$
🔌 Kommunal ödəniş bir nəfər, işıq, istilik, su və s.	26,1$
🔌 Ailə üçün kommunal ödəniş, işıq, istilik, su və s.	40.2$
🌐 İnternet planı, 50 Mbps+ 1 ay limitsiz	17.3$
🏦 20 İllik İpoteka Faiz dərəcəsi	19.58%
🏙️ Mənzilin qiyməti Şəhərin mərkəzində satın alın, 1 m2 və ya 10 ft2	1029$
🏡 Şəhərətrafı rayonlarda Alınacaq evin qiyməti, 1 m2 və ya 10 ft2	492$
🚌 Yerli nəqliyyat bileti	0,16$
🎟️ Aylıq bilet yerli nəqliyyat	$11.7
🚕 Taksi Sürüşü, 8 km və ya 5 mi	2,37$
⛽ Qaz / Benzin, 1 L və ya 0,26 gal	0,77$
🥛 Süd, 1 L və ya 1 qt	0,96$
🍞 Çörək, 0,5 kq və ya 1,1 lb	0,41$
🍚 Düyü, 1 kq və ya 2,2 lb	1,19$
🥚 Yumurta, x12	$1.49
🧀 Pendir, 1 kq və ya 2,2 lb	5,55$
🐔 Toyuq döşü, 1 kq və ya 2,2 lb	3,26$
🥩 Dəyirmi Steyk, 1 kq və ya 2,2 lb	7,22$
🍏 Alma, 1 kq və ya 2,2 lb	1,05$
🍌 banan, 1 kq və ya 2,2 lb	1,75$
🍊 portağal, 1 kq və ya 2,2 lb	1,97$
🍅 Pomidor, 1 kq və ya 2,2 lb	1,45$
🥔 Kartof, 1 kq və ya 2,2 lb	$0,47
🧅 Soğan, 1 kq və ya 2,2 lb	0,37$
🌊 Su, 1 L və ya 1 qt	0,21$
🍹 Coca-Cola / Pepsi, 2 L və ya 67,6 fl oz	1,26$
🍾 Şərab (orta qiymət), 750 mL şüşə	3,21$
🍺 Pivə, 0,5 L və ya 16 fl oz	$1,02
🚬 Siqaret qutusu	2.12$
💊 Soyuqdəymə müalicəsi, 1 həftə	4,34$
🧴 Saç Şampunu	2,29$
🧻 Tualet kağızı, 4 rulon	0,78$
👄 Diş pastası, 1 tube	$1.07
🏋️ İdman zalı üzvlük, 1 ay	28,6$
🎫 Kino Bileti, 1 nəfər	3,31$
👩‍⚕️ Həkim ziyarəti	16$
💇 Saç kəsimi, sadə	4,2$
👖 Brend Cins şalvar	35,7$
👟 Brend İdman ayaqqabısı	84,6$ td>
👶 Gündüz baxımı və ya Məktəbəqədər, 1 ay	165$ >
🏫 Beynəlxalq İbtidai Məktəb, 1 il	$6260

Living Costs Source: livingcost.org

Fərqanə rayonu

Cizzax rayonu

Qaraqalpaqstan

Namanqan rayonu

Nəvai rayonu

Qaşqədəryo rayonu

Səmərqənd rayonu

Sirdaryo rayonu

Surxondaryo rayonu

Daşkənd

Daşkənd vilayəti

Xorazm rayonu