Xuzistan (Khuzestan) Şəhər haqqında ətraflı məlumat
Xuzistan Haqqında Məlumat
Huzistan İranın Xuzistan əyalətinin mərkəzi olan şəhərdir. Şəhər Xuzistan əyalətinin cənub-qərbində yerləşir və İranın beşinci ən böyük şəhəri kimi tanınır. Xuzistan tarixi Fars İmperiyasının mühüm bölgəsidir və zəngin mədəni irsə malikdir. Xuzistan tarixi və mədəni əhəmiyyətə malik bir çox turistik məkana ev sahibliyi edir. Şəhərin ən əhəmiyyətli turistik yerlərindən biri tarixi Susa şəhəridir. Susa, B.C. Tarixi eramızdan əvvəl 4000-ci ilə aiddir və Fars İmperiyası dövründə əhəmiyyətli bir paytaxt kimi istifadə edilmişdir. Bu gün Susa arxeoloji qalıqları və muzeyləri ilə ziyarətçiləri cəlb edən bir yerdir. Xuzistan həm də ölkənin neft-kimya sənayesi və neft ehtiyatları ilə tanınır. Şəhərdəki müxtəlif neft emalı zavodları və neft-kimya müəssisələri İran iqtisadiyyatına mühüm töhfə verir. Xuzistanın iqlimi ümumiyyətlə isti və qurudur, yayda temperatur 40 dərəcəyə çatır. Şəhərdə əsas iqtisadi fəaliyyətlər kənd təsərrüfatı, neft-kimya və ticarətdir. Xuzistan zəngin mədəni irsi, tarixi turistik yerləri və iqtisadi potensialı ilə İranın mühüm şəhərlərindən biridir. Ziyarətçilər şəhərin tarixi və mədəni sərvətlərini kəşf etmək üçün Xuzistana gəlirlər.Yer və Coğrafiya haqqında məlumat
Xuzistan İranın cənub-qərbində yerləşən şəhərdir. İranın ən böyük əyaləti olan Xuzistan əyalətinin mərkəzi olan Xuzistan şəhəri İranın Fars körfəzi sahilində liman şəhəridir. Xuzistan şəhəri Şatt əl-Ərəb çayı ətrafında salınıb. Dəclə və Fərat çaylarının birləşməsindən yaranan Şatt əl-Ərəb çayının deltasında yerləşən şəhər zəngin su ehtiyatlarına malikdir. Ona görə də kənd təsərrüfatı və balıqçılıq baxımından çox məhsuldardır. Xuzistan şəhərinin iqlimi səhra iqliminin təsiri altındadır. Yaylar çox isti və quraq olsa da, qışlar mülayim və yağışlı olur. Şəhərdə ən yüksək temperatur yayda 40-50 dərəcəyə, ən aşağı temperatur isə qışda 0 dərəcədən aşağı düşə bilər. Xuzistan şəhəri tarix və mədəniyyət baxımından zəngin tarixə malikdir. Şəhərdə yerləşən qədim Susa şəhəri İranın ən qədim yaşayış məskənlərindən biridir. Bundan əlavə, Xuzistan şəhəri İran-İraq müharibəsi zamanı mühüm rol oynamışdır. Xuzistan şəhəri həm də neft və təbii qaz ehtiyatları ilə çox zəngindir. İranın ən böyük neft və təbii qaz yataqları bu bölgədə yerləşir. Buna görə də Xuzistan şəhəri İranın ən mühüm enerji mərkəzlərindən biridir. Nəticə Xuzistan İranın cənub-qərbində yerləşən şəhərdir və Fars körfəzi sahilində liman şəhəridir. Zəngin su ehtiyatları, məhsuldar kənd təsərrüfatı sahələri və enerji ehtiyatları ilə seçilir. Tarixi və mədəni sərvətləri ilə də diqqəti cəlb edir.Tarix Haqqında Məlumat
Xuzistan İranın qərbində yerləşən şəhərdir. Şəhərin tarixi İranın ən qədim bölgələrindən biri olan Elam Sivilizasiyasına gedib çıxır. Xuzistan tarix boyu müxtəlif sivilizasiyalara ev sahibliyi edib və buna görə də zəngin mədəni irsə malikdir. Xuzistanın tarixi e.ə. 3200-cü illərə aiddir. Bu dövrdə Elam Sivilizasiyasının paytaxtı Susa Xuzistanın ən əhəmiyyətli şəhəri oldu. Elam sivilizasiyasından sonra şəhər Assuriya, Babil, Fars, Selevkilər və Parfiya kimi bir çox güclü imperiyaların hakimiyyəti altına girdi. İslamın yayılması ilə Xuzistan müsəlman ərəblər tərəfindən tutuldu. Bu dövrdə şəhər mühüm ticarət mərkəzinə çevrilmiş və İslam mədəniyyəti ilə zənginləşmişdir. Abbasilər dövründə Xuzistan İslam dünyasının mühüm şəhərlərindən birinə çevrildi. Səlcuqlar və Səfəvilər dövründə də Xuzistan mühüm şəhər olmuşdur. Şəhər 19-cu əsrdə Osmanlı İmperiyası ilə İran arasında tez-tez əl dəyişdirib. Bu gün Xuzistan İranın neft-kimya sənayesi mərkəzlərindən biridir. Eyni zamanda, şəhər tarixi və mədəni irsi ilə də ziyarətçiləri cəlb edir. Xuzistanda yerləşən Şüştər tarixi şəhəri YUNESKO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxildir. Bundan əlavə, şəhərdəki Susa Arxeologiya Muzeyi zəngin tarixi əsərlər kolleksiyasına malikdir.Turistik yerlər
Xuzistan İranın cənub-qərbində yerləşən şəhərdir. Şəhər tarixi və mədəni zənginliyi ilə bir çox turistik məkana ev sahibliyi edir. Xuzistanın turistik yerlərindən bəziləri bunlardır:1. Susa Qədim Şəhəri: Xuzistanın ən əhəmiyyətli turistik yerlərindən biridir. Susa Qədim Şəhəri tarixdən əvvəlki dövrlərdən bəri məskunlaşan arxeoloji ərazidir. YUNESKO-nun Dünya İrsi Saytıdır və Fars İmperiyasının paytaxtı Susada yerləşir. Şəhərdəki xarabalıqlar arasında saraylar, məbədlər, divarlar və su kanalları var.
2. Əhvaz Şəhər Mərkəzi: Xuzistanın paytaxtı Əhvaz şəhər mərkəzi ilə turistlərin diqqətini çəkir. Şəhərin mərkəzində müasir ticarət mərkəzləri, restoranlar, kafelər, parklar var. Bundan əlavə, Karun çayı şəhər mərkəzinin gözəlliyini artıran başqa bir xüsusiyyətdir.
3. Şüştər Hidravlik Sistemləri: Şu shtar İranın ən qədim su idarəetmə sistemlərindən birinin evidir. YUNESKO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilmiş hidravlik sistemlərdən, tarixi körpülərdən, su kanallarından və su dəyirmanlarından ibarətdir. Bu sistemlər Fars İmperiyası dövründə su ehtiyatlarını istiqamətləndirmək və kənd təsərrüfatını dəstəkləmək üçün istifadə edilmişdir.
4. Dez Duz Gölü: Xuzistanın qərbində yerləşən Dez Duz Gölü İranın ən böyük duz göllərindən biridir. Gölün ətrafında təbii gözəlliklər və möhtəşəm mənzərələr var. Eyni zamanda göldə flaminqo kimi bir çox quş növü də yaşayır. Turistlər gölün ətrafında gəzə və quşlara baxa bilərlər.
5. Çoğa Zənbil Qədim Şəhəri: Xuzistanın Susa şəhərinin yaxınlığında yerləşən Çoqa Zənbil Qədim Şəhəri YUNESKO-nun Dünya İrs Siyahısındadır. B.C. Elam hökmdarı tərəfindən təxminən 1250-ci ildə salınmış bu qədim şəhər Fars İmperiyası dövründə mühüm yaşayış məntəqəsi olmuşdur. Şəhərdəki məbədlər, ziqquratlar və digər tikililər indi də qorunub saxlanılır. Xuzistan şəhəri tarixi və təbii gözəllikləri ilə ziyarətçilərə müxtəlif təcrübələr təqdim edir. Xuzistan İranın zəngin mədəniyyətini və tarixini araşdırmaq istəyən turistlər üçün çox maraqlı seçimdir.
Qida Mədəniyyəti
Xuzistan İranın qərbində yerləşən və ənənəvi İran mətbəxinin zəngin bir hissəsini təşkil edən şəhərdir. Xuzistan mətbəxi ümumiyyətlə ət, taxıl, tərəvəz və ədviyyatların istifadəsi ilə xarakterizə olunur. Xuzistanın ən məşhur yeməyi “Ghormeh Sabzi” kimi tanınır. Bu yemək quzu əti, qurudulmuş limon, təzə göyərti və lobya ilə hazırlanmış ət yeməyidir. Ghormeh Sabzi zəngin sousla verilir və adətən düyü ilə yeyilir. Digər məşhur Xuzistan yeməklərinə "Ghalieh Mahi" və "Xoresht Karafs" daxildir. Ghalieh Mahi balıq, sarımsaq, ispanaq, yaşıl soğan və ədviyyatlarla hazırlanan balıq yeməyidir. Xoreşt Karafs quzu əti, təzə kərəviz, soğan, sarımsaq və ədviyyatlarla hazırlanan ət yeməyidir. Xuzistan mətbəxinə “Xoreşt-e-Beh” adlı tərəvəz yeməyi də daxildir. Bu yemək balqabaq, badımcan, kartof, pomidor və ədviyyatlarla hazırlanır. Onu da qeyd edək ki, Xuzistandakı çaylarda yetişdirilən şirin su balıqlarından müxtəlif yeməklərin hazırlanmasında da istifadə olunur. Xuzistan mətbəxinin desertlərinə İranın ənənəvi “Halva” və “Paxlava” desertləri daxildir. Halva tahin, şəkər, qızılgül suyu və müxtəlif qoz-fındıqların qarışığı ilə hazırlanan desertdir. Paxlava nazik xəmir təbəqələrinin arasına qoyulan qoz və ya püstə ilə hazırlanan desertdir. Xuzistan şəhəri Yaxın Şərqin zəngin və müxtəlif mətbəxlərindən birini təklif edir. Ənənəvi Xuzistan yeməkləri ziyarətçilərə unikal dad təcrübəsi təqdim edir.Əyləncə və Gecə Həyatı
Xuzistan İranın cənub-qərbində yerləşən əyalətdir. Bu vilayətin paytaxtı Əhvaz şəhəri Xuzistanın ən böyük və ən mühüm şəhəri kimi tanınır. Xuzistan zəngin neft ehtiyatları ilə məşhurdur və buna görə də bir çox neft şirkətlərinin fəaliyyət göstərdiyi bölgədir. Əyləncə və gecə həyatına gəlincə, Xuzistan ümumiyyətlə mühafizəkar İslam cəmiyyəti tərəfindən idarə olunur, buna görə də gecə həyatı İranın bəzi digər böyük şəhərlərinə nisbətən daha məhduddur. Bununla belə, Əhvazda bəzi əyləncə variantları var. Əhvazda restoran, kafe, çayxana kimi məkanlarda dostlarınızla görüşüb xoş axşam keçirə bilərsiniz. Bu yerlərdə ənənəvi İran yeməkləri ilə yanaşı, beynəlxalq mətbəxin də seçimləri var. Əhvazda bəzi ticarət mərkəzləri, kinoteatrlar və teatrlar da var. Ticarət mərkəzlərində yerli və beynəlxalq brendlərin mağazaları olduğu halda, kinoteatrlarda İran və xarici istehsallar nümayiş olunur. Teatr salonlarında yerli və milli sənətçilərin çıxışları keçirilir. Xuzistan bölgəsi həm də təbii gözəllikləri ilə məşhurdur. Karun çayı, Şadeqan Laqunu və Dez Dam gölü kimi təbii ərazilərdə gəzə, gəzintiyə çıxa və ya qayıq turlarına çıxa bilərsiniz. Ancaq daha canlı gecə həyatı variantları axtarırsınızsa, İranın digər böyük şəhərlərinə, xüsusən də paytaxt Tehrana getmək daha yaxşı ola bilər. Tehran daha gənc əhaliyə və daha çox əyləncə məkanlarına malikdir.İqtisadi Məlumat
Xuzistan İranın cənub-qərbində yerləşən şəhərdir. Xuzistan əyalətinin mərkəzi olan Xuzistan ölkənin neft-kimya sənayesi üçün mühüm mərkəzdir. Xuzistan İranın ən böyük neft ehtiyatlarına malik bölgələrindən biridir. Neft və təbii qaz Xuzistan iqtisadiyyatının əsasını təşkil edir. Neft emalı zavodları, neft-kimya zavodları və neftlə əlaqəli digər sənayelər əhəmiyyətli məşğulluq təmin edir və şəhərdə iqtisadi artımı dəstəkləyir. Xuzistan həm də suvarma layihələri və kənd təsərrüfatı fəaliyyətləri baxımından əhəmiyyətlidir. Şəhərdə Karun çayı ilə suvarılan münbit torpaqlar var ki, bu da kənd təsərrüfatı sahəsinin inkişafına töhfə verir. Çal, buğda, şəkər qamışı, pambıq kimi məhsullar yetişdirilir. Xuzistanın sənaye sektorunda da mühüm rolu var. Polad, dəmir, sement, qida emalı və tekstil kimi sektorlar ir-də fəaliyyət göstərir. Xuzistanda da su elektrik stansiyaları var. Xuzistan iqtisadiyyatında turizm getdikcə daha çox əhəmiyyət kəsb edir. Şəhərdəki tarixi və mədəni irs ziyarətçiləri cəlb edir. Xüsusilə qədim Susa şəhəri, Şüştər tarixi məkanı və Karun körpüsü kimi turistik yerlər böyük diqqət çəkir. Xuzistanın iqtisadiyyatı neftə əsaslandığı üçün neft qiymətlərindəki dalğalanmalardan təsirlənə bilər. Bundan əlavə, su ehtiyatlarının idarə edilməsi və iqlim dəyişikliyi kimi amillər də kənd təsərrüfatı sektoruna təsir göstərə bilər. Nəticədə, Xuzistan şəhəri İranın neft-kimya sənayesi, kənd təsərrüfatı və sənaye sektoru üçün mühüm mərkəzdir. Neft ehtiyatları, kənd təsərrüfatı potensialı və turistik yerlər şəhərin iqtisadiyyatına töhfə verir.oxumaq: 26