Kəlbəcər rayonu (Kalbajar District) Şəhər haqqında ətraflı məlumat

Kəlbəcər Rayonu Haqqında Məlumat

Kəlbəcər Azərbaycanın bir rayonudur. Rayon Azərbaycanın qərbində, Qarabağ dağlarının ətəyində yerləşir. Kəlbəcər rayonu Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsində yerləşir. Rayonun ümumi sahəsi 1936 kvadrat kilometrdir. Rayon mərkəzi olan Kəlbəcər şəhərinin əsası Kəlbəcər çayının sahilində qoyulmuşdur. Kəlbəcər rayonu tarix boyu müxtəlif sivilizasiyaların təsiri altında olmuşdur. Rayondakı tarixi binalar və xarabalıqlar bu keçmiş sivilizasiyaların izlərini daşıyır. Kəlbəcər rayonu təbii gözəllikləri ilə də diqqəti cəlb edir. Rayonun dağlıq və meşəlik bölgələri təbiətsevərlər üçün möhtəşəm mühit təklif edir. Bundan əlavə, rayon ərazisində yerləşən Kəlbəcər bəndi su idmanı və piknik fəaliyyəti üçün məşhur yerdir. Lakin 2020-ci ildə Dağlıq Qarabağ müharibəsi nəticəsində Kəlbəcər rayonu Ermənistan tərəfindən işğal olunub. Müharibədən sonra Azərbaycan rayona nəzarəti bərpa etdi. Hazırda rayonda yenidənqurma işləri gedir. Kəlbəcər rayonu zəngin mədəni irsi, təbii gözəllikləri və tarixi tikililəri ilə ziyarətçilər üçün maraqlı məkandır. Bununla belə, rayonun təhlükəsizlik vəziyyəti və yenidənqurma prosesi nəzərə alınmalıdır.

Yerləşdiyi yer və coğrafiya haqqında məlumat

Kəlbəcər rayonu Dağlıq Qarabağ bölgəsində yerləşən rayondur. Azərbaycanın. Paytaxt Bakıdan təxminən 300 kilometr aralıda yerləşir. Coğrafi cəhətdən Kəlbəcər rayonu Qafqaz dağlarının bir hissəsi olan Qarabağ dağ silsiləsi ilə əhatə olunmuşdur. Rayonun şərqində Qarabağ dağ silsiləsinin zirvələri, qərbində isə Qarabağ düzü yerləşir. Bu dağlıq və engebeli coğrafiya rayonun gözəlliyini və füsunkarlığını artırır. Kəlbəcər rayonunun ən mühüm çayı Tərtər çayıdır. Çay rayonun şimalından başlayır, cənuba doğru hərəkət edir və sonra Araz çayı ilə birləşir. Bu çaylar rayonun kənd təsərrüfatı və su təsərrüfatı üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Kəlbəcər rayonunun iqlimi ümumiyyətlə mülayim kontinental iqlim xüsusiyyətlərinə malikdir. Yayı isti və quraq, qışı isə soyuq və qarlı olur. Rayonda kənd təsərrüfatına yararlı torpaqlar var və ona görə də kənd təsərrüfatı fəaliyyəti rayonun iqtisadiyyatında mühüm yer tutur. Kəlbəcər rayonunun tarixi-mədəni irsi də çox zəngindir. Rayonda çoxlu tarixi və turistik yerlər var, lakin 2020-ci ildə Qarabağ müharibəsi nəticəsində rayona nəzarət Ermənistana keçib. Kəlbəcər rayonunun yerləşdiyi yer və coğrafiyası, təbii gözəllikləri və zəngin tarixi Öz unikallığı ilə diqqəti cəlb edir. Halbuki indi rayon müharibə nəticəsində yaranmış münaqişələr səbəbindən yaşayış məntəqələrinin boşaldıldığı bölgəyə çevrilib.

Tarix Haqqında Məlumat

Kəlbəcər rayonu Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsində yerləşən rayondur. Rayon Ağdərə və Laçın rayonları ilə qonşudur. Kəlbəcər Qarabağ müharibəsi zamanı Ermənistan tərəfindən işğal edilib və 2020-ci ildə 44 günlük müharibə nəticəsində Azərbaycan tərəfindən geri alınıb. Kəlbəcərin tarixi çox qədimlərə gedib çıxır. Bölgədəki arxeoloji qazıntılar e.ə. Bölgənin eramızdan əvvəl I minillikdə oturaq mədəniyyətə malik olduğunu göstərir. Rayon ərazisindəki tarixi tikililər arasında Kəlbəcər qalası, Əsgəran qalası və bir sıra başqa qalalar var. Lakin 1990-cı illərdə başlayan Qarabağ müharibəsi ilə Kəlbəcər və ətrafı Ermənistan tərəfindən işğal olundu. Bu prosesdə xeyli azərbaycanlı öz yurd-yuvasından didərgin düşmüş, bölgədəki tarixi-mədəni irsə böyük ziyan dəymişdir. 2020-ci ildə müharibə nəticəsində Azərbaycan Kəlbəcəri geri aldı. Hazırda rayonda tarixi-mədəni irsin qorunub saxlanılması və yenidən qurulması istiqamətində bərpa işləri davam etdirilir və müxtəlif layihələr həyata keçirilir. Kəlbəcərin tarixi-mədəni sərvətlərinin dirçəldilməsi bu rayonun dirçəlməsi üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir.

Turistik yerlər

Kəlbəcər Azərbaycanın rayonu kimi Dağlıq Qarabağ bölgəsində yerləşir. Bu rayon 1993-cü ildə Dağlıq Qarabağ müharibəsi zamanı Ermənistanın işğalı və nəzarətində olub. Ona görə də Kəlbəcər rayonu turistik baxımdan ziyarət edilə bilən yerdən çox müharibənin təsirlərini göstərən rayondur. Kəlbəcər rayonunun turistik məkanlarına aşağıdakı yerlər daxildir:

1. Kəlbəcər Şəhidləri Abidəsi: Kəlbəcər rayonunda Dağlıq Qarabağ müharibəsində həlak olmuş əsgərlərin xatirəsinə ucaldılmış abidədir. Bu abidə rayonun mərkəzində yerləşir və ziyarətçilərin anım və ehtiram yeri kimi xidmət edir.

2. Kəlbəcər Şəhər Mərkəzi: Kəlbəcər rayonu təsirə məruz qalan ərazilərin bir hissəsi olduğu üçün şəhər mərkəzi əsasən xarabalıqdadır. Lakin bəzi yerlərdə yenidənqurma işləri davam edir.

3. Təbii gözəlliklər: Kəlbəcər rayonu təbii gözəllikləri ilə diqqət çəkir. Dağlıq Qarabağ bölgəsinə daxil olan bu rayonda dağlar, meşələr, çaylar kimi təbii ərazilər var. Bu ərazilər təbiətdə gəzinti və təbiət idmanı üçün potensial təklif edir. . Lakin Kəlbəcər rayonu hazırda işğal altında olduğundan turistik səfərlər üçün əlverişli yer deyil. Təhlükəsizlik baxımından bu əraziyə səyahət etmək tövsiyə edilmir.

Qida Mədəniyyəti

Kəlbəcər rayonu Azərbaycanın bir rayonudur və bu bölgədə ənənəvi olaraq müxtəlif yeməklər bişirilir. Kəlbəcər rayonunun kulinariya mədəniyyəti Azərbaycanın ümumi kulinariya mədəniyyətinə bənzəyir və ümumiyyətlə ət, taxıl, tərəvəz və süd məhsulları üzərində cəmlənir. Kəlbəcər rayonunda tez-tez istifadə olunan bəzi yeməkləri təqdim edirik:

1. Kabab: Azərbaycan mətbəxinin ən məşhur yeməklərindən olan kabab Kəlbəcər rayonunda da tez-tez yeyilir. Adətən quzu və ya mal əti ilə hazırlanan kabab manqalda və ya odun üzərində bişirilir.

2. Dolma: Dolma Kəlbəcər rayonunda tez-tez bişirilən yeməkdir. Bolqar bibəri, balqabaq, badımcan və ya kələm yarpaqları düyü, ət və ədviyyatlarla doldurularaq qaynar su və ya pomidor suyu ilə bişirilir.

3. Plov: Azərbaycanın ənənəvi plovu olan plov Kəlbəcər rayonunda tez-tez yeyilən yeməkdir. Düyü, ət (adətən mal və ya quzu əti), soğan, kök və ədviyyatlardan istifadə edilərək hazırlanan plov toylarda və xüsusi tədbirlərdə tez-tez süfrəyə verilir.

4. Dovğa: Dovğa qatıqla unu qarışdıraraq bişirilən şorba növüdür. Kəlbəcər rayonunda tez-tez istehlak edilən dovğaya xüsusilə qış aylarında üstünlük verilir və adətən kərə yağı və nanə ilə süfrəyə verilir.

5. Qutab: Qutab müxtəlif inqrediyentlərin nazik xəmirə doldurulması ilə hazırlanan pancake növüdür. Kəlbəcər rayonunda əsasən ispanaq, pendir və ya ətlə doldurulmuş qutablara üstünlük verilir. Bu siyahıya yalnız Kəlbəcər rayonunda tez-tez istifadə olunan bəzi yeməkləri daxil etmişəm. Azərbaycan mətbəxi kifayət qədər zəngin və rəngarəngdir, ona görə də nəzərə alın ki, Kəlbəcər rayonunda başqa yeməklərə də rast gəlmək olar.

Əyləncə və Gecə Həyatı

Kəlbəcər rayonu Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsində yerləşən rayondur. Lakin 1993-cü ildə Ermənistan tərəfindən işğal edildiyi üçün hazırda nəzarətdən çıxıb. Ona görə də Kəlbəcər rayonundakı əyləncə və gecə həyatından xəbərdar olmaq çətindir. Halbuki, əvvəllər Kəlbəcər rayonunda bir neçə restoran, kafe və mehmanxana fəaliyyət göstərirdi. Bu yerlərdə yerli yeməklərdən dadıb dincələ bilərsiniz. Rayon təbii gözəllikləri, dağları, çayları və meşələri ilə məşhurdur, buna görə də təbiətdə gəzintilər və təbiət idmanları üçün potensial təklif edir. Lakin rayonun işğal altında olması səbəbindən əyləncə və gecə həyatı kimi canlı fəaliyyətlər məhduddur. Bunun baş verəcəyini söyləmək mümkündür. Kəlbəcər rayonuna səfər etməzdən əvvəl Azərbaycan hökumətinin və yerli hakimiyyət orqanlarının mövcud təhlükəsizlik vəziyyəti ilə bağlı bəyanatlarını izləmək vacibdir.

İqtisadi məlumat

Kəlbəcər rayonu — Azərbaycanda rayondur. İqtisadiyyatı əsasən əkinçilik və heyvandarlığa əsaslanır. Rayonun iqtisadi fəaliyyətinin böyük hissəsini kənd təsərrüfatı sahəsi təşkil edir. Rayonun münbit kənd təsərrüfatı torpaqları var və bu torpaqlarda taxıl, meyvə, tərəvəz, şəkər çuğunduru, kartof kimi məhsullar becərilir. Bundan əlavə, rayonda üzümçülük də geniş yayılmışdır və üzümçülük mühüm gəlir mənbəyidir. Heyvandarlıq da rayon iqtisadiyyatının mühüm tərkib hissəsidir. Rayonda mal-qara və qoyunçuluq həyata keçirilir. Heyvandarlığın əsas fəaliyyəti süd istehsalı və ət istehsalıdır. Bundan əlavə, rayonda arıçılıq adi fəaliyyət növüdür. Turizm potensialı rayonun iqtisadiyyatına da öz töhfəsini verir. Kəlbəcər təbii gözəllikləri, tarixi yerləri ilə turistləri özünə cəlb edən rayondur. Dağlıq mənzərələri, gölləri və təbii parkları ilə turistləri cəlb edir. Bundan əlavə rayondakı tarixi qalalar, məscidlər və digər tikililər də turizm baxımından mühüm potensiala malikdir. Lakin müharibədən sonrakı dövrdə Kəlbəcər rayonunun iqtisadiyyatı ciddi çətinliklərlə üzləşdi. 1993-cü ildə baş vermiş və rayonun böyük bir hissəsinin işğal olunduğu Dağlıq Qarabağ müharibəsi rayonun kənd təsərrüfatı torpaqlarının böyük bir hissəsinin itirilməsinə və təsərrüfat fəaliyyətinin dayanmasına səbəb olmuşdur. Bu vəziyyət rayon əhalisinin miqrasiyasına və iqtisadi durğunluğuna səbəb oldu. Bunun nəticəsidir ki, Kəlbəcər rayonunun iqtisadiyyatının əsasını kənd təsərrüfatı, heyvandarlıq və turizm təşkil edir. Lakin müharibədən sonrakı dövrdə yaşanan çətinliklər ucbatından rayonun iqtisadiyyatına böyük ziyan dəyib. Ona görə də rayonun iqtisadi dirçəliş və inkişaf prosesinə ehtiyacı var.