Şuşa rayonu (Shusha District) Şəhər haqqında ətraflı məlumat
Şuşa Rayonu Haqqında Məlumat
Şuşa Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində yerləşən rayon və tarixi şəhərdir. Qarabağın paytaxtı kimi də tanınır. Şuşa Azərbaycanın ən qədim yaşayış məskənlərindən biridir və zəngin mədəni irsə malikdir. Şəhər dağlıq ərazidə yerləşir və ətraf təbii gözəllikləri ilə məşhurdur. Şuşa Qarabağ dağlarının ətəyində, Kür çayının kənarında yerləşir. Buna görə də şəhər möhtəşəm mənzərələr və təbii gözəllik təqdim edir. Şuşanın tarixi XVIII əsrə gedib çıxır. Qarabağ xanlığı dövründə şəhər mühüm mədəniyyət və ticarət mərkəzinə çevrilmişdir. O, həm də Azərbaycan musiqisinin, ədəbiyyatının inkişaf etdiyi məkana çevrildi. Şuşa Azərbaycanın xalq şairləri olan Nizami Gəncəvi, Füzuli, Vaqif kimi məşhur şairlərin yaşadığı şəhərdir. Lakin 1992-1994-cü illərdə Ermənistanla Dağlıq Qarabağ müharibəsi zamanı Şuşa Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilib. Bu proses zamanı şəhərdə böyük dağıntılar və dağıntılar baş verdi. Lakin 2020-ci ildə Azərbaycan ordusu tərəfindən uğurla həyata keçirilən Qarabağ müharibəsi nəticəsində Şuşa yenidən Azərbaycanın nəzarətinə keçdi. Bu gün Şuşa tarixi-mədəni irsi ilə məşhur turistik məkana çevrilib. Şəhərin mühüm turistik yerləri arasında Şuşa qalası, Cümə məscidi, Nizami Gəncəvi muzeyi və Tınqıdır mağarası var. Bundan əlavə, Şuşada keçirilən ənənəvi musiqi festivalları və digər mədəni tədbirlər də turistlərin diqqətini cəlb edir. Şuşa Azərbaycanın mühüm mədəni və tarixi mərkəzi hesab olunur. Şəhərin azad edilməsi Azərbaycan üçün böyük qələbə və milli qürur mənbəyi idi.Yerləşdiyi yer və coğrafiya haqqında məlumat
Şuşa Azərbaycanın mühüm şəhərlərindən biridir. Şəhər Azərbaycanın cənub-qərbində yerləşir və Qarabağ dağlarının ətəyində yerləşir. Coğrafi cəhətdən dağlıq bölgədə yerləşdiyi üçün təbii gözəllikləri və mənzərələri ilə məşhurdur. Şuşa Azərbaycanın paytaxtı Bakıdan təxminən 350 kilometr aralıda yerləşir. Şəhərin hündürlüyü təqribən 1800 metrdir və buna görə də dağ iqlimi hökm sürür. Qışlar soyuq və qarlı, yaylar isə mülayim və sərin keçir. Şəhər həm də tarix və mədəniyyət baxımından əhəmiyyətli bir mərkəzdir. XVIII əsrdə Qarabağ xanlığının paytaxtı olan Şuşada bir çox tarixi tikililər var. Xüsusilə Şuşa qalası, Cümə məscidi və Azərbaycan musiqi məktəbi kimi tikililər şəhərin mühüm simvollarındandır. Bundan əlavə, Şuşa Azərbaycanın musiqi və ədəbiyyat mərkəzidir. dövrlərdən biri kimi tanınır. Şəhər Azərbaycanın bir çox tanınmış yazıçı, şair və musiqiçilərinə ev sahibliyi edib. O, Azərbaycan musiqisinin inkişafında və tanınmasında xidmətləri olub. Nəhayət, 2020-ci ildə Azərbaycan və Ermənistan arasında baş verən münaqişələr zamanı Şuşa şəhəri mühüm rol oynayıb. Bu münaqişələr nəticəsində Azərbaycan Şuşanı geri aldı və bölgəni nəzarət altına aldı. Ona görə də Şuşanın Azərbaycan üçün böyük simvolu və əhəmiyyəti var.Tarix Haqqında Məlumat
Şuşa Azərbaycanın tarixi və mədəni paytaxtlarından biridir. Şəhər Azərbaycanın cənub-qərbində yerləşir. Şuşanın tarixi e.ə. 5-ci əsrə aiddir. Şuşa tarixi boyu bir çox imperiyaların hakimiyyəti altında olub. Əvvəlcə Fars İmperiyasının tərkibində olan Şuşa sonralar Rusiya İmperiyasının tabeliyinə keçdi. XIX əsrdə Şuşa Qafqazın mədəniyyət və ədəbi mərkəzinə çevrildi. Şuşa həm də Azərbaycanın tanınmış bəstəkarlarından olan Üzeyir Hacıbəyovun doğulduğu yer kimi tanınır. Hacıbəyov Azərbaycanın dövlət himni olan “Azərbaycan marşı”nı bəstələyib. Lakin Şuşa tarixi boyu çoxlu müharibələrə şahidlik etdiyi üçün şəhərdəki tarixi tikililərə böyük ziyan dəyib. Ən mühüm tarixi tikililərdən biri olan Şuşa qalası 1992-ci ildə Ermənistan tərəfindən işğal edilib və ciddi ziyan görüb. Bu gün Şuşa Azərbaycanın mədəni irsinin mühüm hissəsi hesab olunur. Şəhərdə tarixi-mədəni irsin qorunması və bərpası istiqamətində işlər davam etdirilir. 2020-ci ildə Qarabağ müharibəsində Azərbaycan ordusunun qələbəsi ilə Şuşa yenidən Azərbaycanın nəzarətinə keçib.Turistik yerlər
Şuşa — Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsində yerləşən şəhər. Zəngin tarixi və mədəni irsə malik olan Şuşa turistlər üçün bir çox maraqlı yerlərə ev sahibliyi edir. Şuşanın ən mühüm turistik yerlərindən biri Yuxarı Şuşa qalasıdır. Qala 18-ci əsrdə tikilib və şəhərin ən hündür nöqtəsində yerləşir. Siz qalaya dırmaşaraq və möhtəşəm mənzərələrdən zövq alaraq Şuşanı kəşf edə bilərsiniz. Şuşadakı digər tarixi tikililər arasında Şuşa Dram Teatrı, Aleksandr Serov Muzeyi və Şuşa Ədəbiyyat Muzeyi var. Bu muzeylər ziyarətçilərə Azərbaycan mədəniyyəti və ədəbiyyatı haqqında məlumat verən mühüm yerlərdir. Şuşa həm də musiqi mədəniyyəti ilə məşhurdur. Şəhər Azərbaycan klassik musiqisinin doğulduğu və inkişaf etdiyi mərkəz hesab olunur. ir. Şuşada musiqi məktəbləri, musiqi festivalları musiqisevərlərin diqqətini cəlb edir. Təbiətsevərlər üçün Şuşanın ətrafında kəşf edilməli çoxlu gözəlliklər var. Şuşaya yaxın olan Qarabağlar Təbiət Qoruğu özünəməxsus mənzərələri və təbii həyatı ilə diqqəti cəlb edir. Bu ərazidə gəzmək, piknik etmək və təbiətdən həzz ala bilərsiniz. Şuşa gözəl mənzərələri və təbii gözəllikləri, tarixi-mədəni dəyərləri ilə turistlərin diqqətini çəkən şəhərdir. Azərbaycanın bu mühüm turizm məkanını ziyarət etmək zəngin təcrübə təqdim edəcək.Qida Mədəniyyəti
Şuşa Azərbaycanın mühüm mədəni və tarixi şəhəridir. Ona görə də Şuşanın yeməkləri həm də Azərbaycan mətbəxinin zəngin və dadlı nümunələrini təqdim edir. Şuşa rayonunun məşhur yeməklərindən bəzilərini təqdim edirik:1. Plov: Azərbaycan mətbəxinin ən vacib yeməklərindən biridir. Düyü, ət (adətən quzu və ya mal əti), soğan, kök, ədviyyat və bəzən quru meyvələrdən hazırlanan plov növüdür. Şuşada tez-tez yeyilən yeməkdir.
2. Dolma: Şuşada tez-tez hazırlanan yeməkdir. Dolma adətən üzüm yarpaqları və ya balqabaq çiçəkləri kimi müxtəlif maddələrdən hazırlanır. İçlik kimi düyü, ət, soğan, ədviyyatlar və bəzən qurudulmuş meyvələrdən istifadə edilir.
3. Kabab: Şuşada kabab növləri də çox məşhurdur. Quzu və ya mal ətindən hazırlanan şiş kababları, təndirdə bişmiş ət, küftə növləri Şuşada tez-tez istehlak edilən yeməklər sırasındadır.
4. Qovurma: Qovurma Şuşada da üstünlük verilən ət yeməyidir. Adətən quzu ətindən hazırlanan bu yemək soğan, pomidor, bibər və ədviyyatlarla bişirilir.
5. Dovğa: Şuşada çox istehlak edilən şorba növüdür. Qatıq, düyü, göyərti və bəzən də ətdən istifadə edilərək hazırlanan dovğa xüsusilə yay aylarında sərinləşdirici dad verir. Şuşa rayonu Azərbaycan mətbəxinin ümumi xüsusiyyətlərini əks etdirən çoxlu ləzzətlər təqdim edir. Bu yeməklərin hamısı zəngin və ətirli dadı ilə diqqəti cəlb edir.
Əyləncə və gecə həyatı
Şuşa Azərbaycanın tarixi və mədəni paytaxtı olan şəhərdir. Şəhər ənənəvi Azərbaycan memarlığına malik tarixi binaları ilə məşhurdur. Bununla belə, Şuşanın gecə həyatı digər böyük şəhərlərə nisbətən daha sakit ola bilər. Şəhərdə adətən restoranlar, kafelər, çay bağları var. Bu yerlərdə yerli yeməklərlə yanaşı, beynəlxalq mətbəxə də rast gəlmək olar. Həmçinin bəzi yerlərdə canlı musiqi çıxışları təşkil edin. nir. Gecə həyatı üçün ən məşhur yerlərdən biri də Şuşa qalasının ətrafıdır. Burada gecə gəzintiləri edə və şəhərin mənzərəsindən həzz ala bilərsiniz. Həmçinin burada bəzi restoran və kafelər yerləşir. Ancaq Şuşanın gecə həyatı digər böyük şəhərlər kimi canlı olmaya bilər. Şəhər daha çox tarixi və mədəni turizmə diqqət yetirir. Odur ki, əyləncə və gecə həyatı baxımından daha canlı təcrübə axtarırsınızsa, Azərbaycanın paytaxtı Bakıya getməyiniz tövsiyə olunur. Bakı gecə klubları, barları və canlı musiqi məkanları ilə məşhurdur. Şuşada gecə həyatı daha sakit ola bilər, lakin bu, şəhərin tarixi və mədəni sərvətlərini araşdırmaq üçün əla yerdir. Siz tarixi küçələri gəzə, yerli restoranlarda ləzzətli yeməklərdən dada və yerli mədəniyyətlə tanış ola bilərsiniz.İqtisadi məlumat
Şuşa Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsində rayon mərkəzidir. Şəhər tarixi və mədəni əhəmiyyəti ilə diqqəti cəlb edir. Şuşa rayonu iqtisadi cəhətdən kənd təsərrüfatı və turizmə əsaslanan iqtisadiyyata malikdir. Aqrar sektorda taxıl, üzüm, alma, armud kimi məhsullar yetişdirilir. Heyvandarlıq da mühüm gəlir mənbəyidir. Turizm Şuşanın ən mühüm iqtisadi sahələrindən biridir. Şəhər öz tarixi və mədəni dəyərləri ilə ziyarətçiləri cəlb edir. Şuşa qalası, Pənahəli mehmanxanası, Yukarı Gövhər Ağa məscidi kimi tarixi tikililər turistlərin diqqətini cəlb edir. Bundan əlavə, Şuşanın təbii gözəllikləri onun turizm potensialını artırır. Lakin Dağlıq Qarabağ bölgəsindəki münaqişələr və regionun statusu səbəbindən Şuşa iqtisadiyyatına mənfi təsir göstərdi. Çox sayda turistin bölgəyə səyahət etməkdə tərəddüd etməsi, kənd təsərrüfatına yararlı torpaqların olmaması kimi amillər iqtisadi fəaliyyətləri məhdudlaşdırır. Bununla belə, Azərbaycan hökuməti Şuşanın iqtisadi potensialının inkişafı üçün müxtəlif layihələr həyata keçirir. Şəhərin tarixi və mədəni dəyərlərinin bərpası, turizm infrastrukturunun yaxşılaşdırılması kimi addımlar atılır. Bundan əlavə, aqrar sahənin müasirləşdirilməsi, heyvandarlığın dəstəklənməsi kimi tədbirlər həyata keçirilir. Bunun nəticəsidir ki, Şuşa rayonu kənd təsərrüfatı və turizmə əsaslanan iqtisadiyyata malik olsa da, bölgədəki münaqişələr və rayonun statusu iqtisadi fəaliyyətə mənfi təsir göstərir. Bununla belə, Azərbaycan hökumətinin həyata keçirdiyi layihələr və dəstəklərlə Şuşanın iqtisadi potensialının artırılması hədəflənib.oxumaq: 25